Pse gruaja shqiptare ecte pas burrit?

Në shoqërinë tradicionale shqiptare, veçanërisht në segmentet rurale të saj, gjatë rrugëtimit, vajza ose gruaja e shtëpisë nuk duhej të ecte para babait, dajës, xhaxhait, vëllait, apo bashkëshortit.

Pra, asnjëherë vajza ose gruaja nuk mund të ecte para burrave.

Në paragrafin 14 te Kanuni i Dibrës, theksohet prerazi:

“Nuset e gratë e shpisë, kudo me shkue, duhet me pasë nji burrë përpara. Vetëm mrena katundit ato mund të përcillen prej një djali të ri që nuk është në moshë të armëve”.

Detyrimi për t’i lënë gjithmonë gratë prapa burrave ndër shqiptarët është interpretuar si dëshmi simbolike e shpërfilljes deri në përçmim ndaj vajzave e grave.

Por, përtej një interpretim të tillë, ecja e gruas gjithnjë prapa, e shndërronte atë në një mburojë natyrore, shumë të sigurt për bashkëshortin ose çdo burrë të fisit të saj ose të bashkëshortit që i printe në rrugët plot rreziqeve të krahinave fshatare.

Gruaja nuk mund të vritej në mënyrë të qëllimshme dhe për rrjedhojë, edhe burri që i printe asaj nuk mund të vritej prapa krahëve.

Në paragrafët 2945, 2946 dhe 2947 te Kanuni i Skëndërbegut theksohet prerazi:

“Për gjak burri vret burrë… gruaja nuk vritet as për gja k gruaje. Pushka asht për burra. Burri nuk kapet me gra, gruaja është e paprekshme… kush vret grua koritet…”

Në studimet për shoqërinë tradicionale shqiptare pothuajse asnjëherë nuk është argumentuar misioni fisnik i këtij statusi të nënrenditur të vajzave e grave në krahasim me atë të burrave përgjatë rrugëtimeve, sidomos në rajonet me shkallë më të lartë rrezikshmërie.

/Zyhdi Dervishi – “Lente të ndërveprimit simbolik”/

Related Posts

Abuzimet me tenderat, zbardhen emrat e zyrtarëve që janë marrë të pandehur në dosjen e Ballukut

Përveç Belinda Ballukut SPAK ka marrë të pandehur edhe pesë vartës të saj. Bëhet fjalë për Ervis Berberin, Gentian Gjylin, Erald Elezi, Jetmira Dervishi, Mirzeta Kashica, raporton…

Ilir Meta “hap thesin” nga burgu, mijëra euro të shpërndara për zgjedhjet e 11 Majit, pjesën më të madhe e ndau me …

Në raportin financiar të Partisë së Lirisë për zgjedhjet e 11 majit të depozituar në Komisionin Qendror të Zgjedhjeve, forca e politike e drejtuar nga Ilir Meta…

TRAGJIKE/ Përplaset për vd ekje xhaxhai i këngëtares së famshme

Familja e këngëtares së famshme italiane, Laura Pausini, është tronditur nga një ngjarje e rëndë. Mediat italiane shkruajnë se xhaxhai i artistes, Ettore Pausini, ka humbur jetën…

Me uniformë dhe stemë policie, kush është i riu që hiqej si polic në Tiranë

Personi që shikoni në foton e mësipërme është 20-vjeçari, Ervis Brasha i cili u arrestua një ditë më parë në Tiranë, teksa lëvizte me uniformë policie. Pas…

Pas 35 vitesh martesë, burri më la për një nuse të re. Në fillim u tr*ndita, por më pas kuptova se…

Me burrin tim kemi jetuar bashkë për 35 vjet. Unë jam 53 vjeç dhe ai është 55. Gjatë kësaj kohe kemi sjellë në jetë një djalë dhe…

Gena hyn ne banke per te thyer canten me euro, por i bie pika nga punojsja e bankes, zbulon se..

Këngëtari i njohur shqiptar Gena ishte i ftuar në “Shqipëria Live” ku foli për traditat në dasmat shqiptare ku përfshihet edhe hedhja e parave. Duke qeshur tha…