Pse gruaja shqiptare ecte pas burrit?

Në shoqërinë tradicionale shqiptare, veçanërisht në segmentet rurale të saj, gjatë rrugëtimit, vajza ose gruaja e shtëpisë nuk duhej të ecte para babait, dajës, xhaxhait, vëllait, apo bashkëshortit.

Pra, asnjëherë vajza ose gruaja nuk mund të ecte para burrave.

Në paragrafin 14 te Kanuni i Dibrës, theksohet prerazi:

“Nuset e gratë e shpisë, kudo me shkue, duhet me pasë nji burrë përpara. Vetëm mrena katundit ato mund të përcillen prej një djali të ri që nuk është në moshë të armëve”.

Detyrimi për t’i lënë gjithmonë gratë prapa burrave ndër shqiptarët është interpretuar si dëshmi simbolike e shpërfilljes deri në përçmim ndaj vajzave e grave.

Por, përtej një interpretim të tillë, ecja e gruas gjithnjë prapa, e shndërronte atë në një mburojë natyrore, shumë të sigurt për bashkëshortin ose çdo burrë të fisit të saj ose të bashkëshortit që i printe në rrugët plot rreziqeve të krahinave fshatare.

Gruaja nuk mund të vritej në mënyrë të qëllimshme dhe për rrjedhojë, edhe burri që i printe asaj nuk mund të vritej prapa krahëve.

Në paragrafët 2945, 2946 dhe 2947 te Kanuni i Skëndërbegut theksohet prerazi:

“Për gjak burri vret burrë… gruaja nuk vritet as për gja k gruaje. Pushka asht për burra. Burri nuk kapet me gra, gruaja është e paprekshme… kush vret grua koritet…”

Në studimet për shoqërinë tradicionale shqiptare pothuajse asnjëherë nuk është argumentuar misioni fisnik i këtij statusi të nënrenditur të vajzave e grave në krahasim me atë të burrave përgjatë rrugëtimeve, sidomos në rajonet me shkallë më të lartë rrezikshmërie.

/Zyhdi Dervishi – “Lente të ndërveprimit simbolik”/

Related Posts

Persona të paidentifikuar qëIIojnë me ar*më zjarri ndaj kandidatit për president

Sulm me armë zjarri ndaj makinës së kandidatit për president të Perusë, Rafael Belaunde, ndërsa ndodhej në komunitetin Cerro Azul, në jug të Limës, raportoi policia vendase….

Detaje nga aksident i rëndë në Maliq. Punonjësi i policisë përplas për vd*kje këmbësorin

Një aksident i rëndë ndodhi në aksin Maliq-Lozhan mbrëmjen e sotme. Një këmbësor humbi jetën pasi u përplas nga një makinë. Tragjedia ndodhi teksa ai përpiqej të…

Zbuluan se kishte të dashur, babai u jep urdhër vëllezëve për motrën

Një ngjarje e rëndë ka tronditur Holandën, ku dy vëllezër sirianë akuzohen se i kanë marrë jetën motrës së tyre 18-vjeçare, pasi zbuluan se ajo kishte një…

Horoskopi ditor, e mërkurë 3 dhjetor 2025

Dashi Qe ne orët e para te mëngjesit do mundoheni te rivendosni komunikimin ne çift gjate kësaj dite. Edhe partneri sikundër ju do mundohet te beje me…

Ngjarje tragjike/ Banesa përfshihet nga flakët, humb jetën një fëmijë

një ngjarje e rëndë është regjistruar të hënën në mbrëmje, në Berlin të Gjermanisë, ku një fëmijë humbi jetën nga plagët e marra pas një zjarri që…

Viti 2026 BEN NAMIN, 3 shenjat e horoskopit më me FAT të vitit 2026

Sipas parashikimeve astrologjike për vitin 2026, këto tre shenja të horoskopit do të jenë protagonistet e një viti të mbushur me kënaqësi, arritje dhe sukses, të gatshme…