Pse gruaja shqiptare ecte pas burrit?

Në shoqërinë tradicionale shqiptare, veçanërisht në segmentet rurale të saj, gjatë rrugëtimit, vajza ose gruaja e shtëpisë nuk duhej të ecte para babait, dajës, xhaxhait, vëllait, apo bashkëshortit.

Pra, asnjëherë vajza ose gruaja nuk mund të ecte para burrave.

Në paragrafin 14 te Kanuni i Dibrës, theksohet prerazi:

“Nuset e gratë e shpisë, kudo me shkue, duhet me pasë nji burrë përpara. Vetëm mrena katundit ato mund të përcillen prej një djali të ri që nuk është në moshë të armëve”.

Detyrimi për t’i lënë gjithmonë gratë prapa burrave ndër shqiptarët është interpretuar si dëshmi simbolike e shpërfilljes deri në përçmim ndaj vajzave e grave.

Por, përtej një interpretim të tillë, ecja e gruas gjithnjë prapa, e shndërronte atë në një mburojë natyrore, shumë të sigurt për bashkëshortin ose çdo burrë të fisit të saj ose të bashkëshortit që i printe në rrugët plot rreziqeve të krahinave fshatare.

Gruaja nuk mund të vritej në mënyrë të qëllimshme dhe për rrjedhojë, edhe burri që i printe asaj nuk mund të vritej prapa krahëve.

Në paragrafët 2945, 2946 dhe 2947 te Kanuni i Skëndërbegut theksohet prerazi:

“Për gjak burri vret burrë… gruaja nuk vritet as për gja k gruaje. Pushka asht për burra. Burri nuk kapet me gra, gruaja është e paprekshme… kush vret grua koritet…”

Në studimet për shoqërinë tradicionale shqiptare pothuajse asnjëherë nuk është argumentuar misioni fisnik i këtij statusi të nënrenditur të vajzave e grave në krahasim me atë të burrave përgjatë rrugëtimeve, sidomos në rajonet me shkallë më të lartë rrezikshmërie.

/Zyhdi Dervishi – “Lente të ndërveprimit simbolik”/

Related Posts

VIDEO/ Aktorja shqiptare i kthehet Farage, pas replikave me Ramën: Dil rrugëve të Anglisë dhe shiko si d*gjenerohen vajzat e djemtë anglezë…

Deklaratat e fundit të politikanit britanik Nigel Farage, i cili ka pretenduar se “1 në 50 shqiptarë në Angli ndodhet në burg”, kanë shkaktuar reagime të shumta…

SPAK-u i kapi babin dhe burrin duke vjedhur, Argita Malltezi tërbohet me gazetarët Haxhiu, Bollino dhe Doçi: I shërbeni Ramës

Argita Malltezi ka reaguar pas një deklarate të gazetarit dhe analistit Baton Haxhiu, për korrupsionin e saj dhe të vëllait të vet, Shkëlzen Berishës, gjatë kohës që…

Provat e korrupsionit në vend të një përgjigje! Gita, Abi e Zeni si pikë doganore: “Taksë” për vendimmarrjet e Berishës për pasuritë publike! (Rastet, emra, veprime dhe përfitimet)

Nga Adriatik Doçi Sali Berisha dhe dhëndri i tij Jamarbër Malltezi janë ulur më në fund në bankën e të akuzuarve për korrupsion dhe pastrim parash. Dosja…

“Korja e Tokës po zhduket nën këmbët tona…”/ Alarmon eksperti, ja çfarë mund të ndodhë

Korja e Tokës po zhduket pikërisht nën këmbët tona dhe shumica e njerëzve as nuk e kuptojnë këtë. Dr.Brenhin Keller nga Departamenti i Shkencave të Tokës në…

‘Çmendet’ moti/ Shqipëria pritet të ‘përvëlohet’, ja sa do të shënojë termometri ditën e sotme

Ditën e enjte vendi ynë do të jetë në ndikimin e kushteve atmosferike të qëndrueshme. Moti parashikohet i kthjellët në të gjithë territorin. Temperaturat maksimale do të…

“Të kaIbet në b’urg”, nëna e 12 vjeçares që u ab*zua s*ksυaIisht nga babai tregon si e zbuloi ngjarjen

Një ngjarje e rëndë ka tro nditur shqiptarët. Zamit Meta, 36 vjeçar ka pranuar se ka abυzuar sєksυalisht me vajzën e tij të mitur. Për ngjarjen e…