Pse gruaja shqiptare ecte pas burrit?

Në shoqërinë tradicionale shqiptare, veçanërisht në segmentet rurale të saj, gjatë rrugëtimit, vajza ose gruaja e shtëpisë nuk duhej të ecte para babait, dajës, xhaxhait, vëllait, apo bashkëshortit.

Pra, asnjëherë vajza ose gruaja nuk mund të ecte para burrave.

Në paragrafin 14 te Kanuni i Dibrës, theksohet prerazi:

“Nuset e gratë e shpisë, kudo me shkue, duhet me pasë nji burrë përpara. Vetëm mrena katundit ato mund të përcillen prej një djali të ri që nuk është në moshë të armëve”.

Detyrimi për t’i lënë gjithmonë gratë prapa burrave ndër shqiptarët është interpretuar si dëshmi simbolike e shpërfilljes deri në përçmim ndaj vajzave e grave.

Por, përtej një interpretim të tillë, ecja e gruas gjithnjë prapa, e shndërronte atë në një mburojë natyrore, shumë të sigurt për bashkëshortin ose çdo burrë të fisit të saj ose të bashkëshortit që i printe në rrugët plot rreziqeve të krahinave fshatare.

Gruaja nuk mund të vritej në mënyrë të qëllimshme dhe për rrjedhojë, edhe burri që i printe asaj nuk mund të vritej prapa krahëve.

Në paragrafët 2945, 2946 dhe 2947 te Kanuni i Skëndërbegut theksohet prerazi:

“Për gjak burri vret burrë… gruaja nuk vritet as për gja k gruaje. Pushka asht për burra. Burri nuk kapet me gra, gruaja është e paprekshme… kush vret grua koritet…”

Në studimet për shoqërinë tradicionale shqiptare pothuajse asnjëherë nuk është argumentuar misioni fisnik i këtij statusi të nënrenditur të vajzave e grave në krahasim me atë të burrave përgjatë rrugëtimeve, sidomos në rajonet me shkallë më të lartë rrezikshmërie.

/Zyhdi Dervishi – “Lente të ndërveprimit simbolik”/

Related Posts

Futbolli në zi, ndahet nga jeta trajneri legjendar

West Ham United ka njoftuar me dhimbje vdekjen e legjendës së klubit, Billy Bonds MBE, i cili është ndarë nga jeta në moshën 79-vjeçare. Lajmi u bë…

M*shtrimi me bukët ne Shqiperi: “Mos i blini pas orës 17:00” — shitësja zbulon arsyen tr*nditese

“E ngrohin dhe e shesin si të freskët”: Shitësja e furrës së bukës zbulon mashtrimin e përditshëm që shumica e qytetarëve nuk e kuptojnë – Buka që…

Ngjarje TR*GJIKE/ 9-vjeçari q*llon veten aks*dentalisht në KOKË pasi gjeti një a*më në shtëpinë e…

Një djalë nëntëvjeçar është dërguar me urgjencë në spital pasi thuhet se është vetëqëlluar aksidentalisht me armë në kokë. Djali, i cili është në gjendje të rëndë,…

Vjen lajmi i KEQ per te gjitha ata qe kane makina, nga janari do paguani..

Nga janari i vitit 2026 pritet që tarifat e siguracionit të automjeteve të pësojnë një tjetër rritje, e dyta kjo në harkun kohor të 12 muajve. Vetë…

Ndodh në BBVK/ Babai i Tonit hyn në spektakël dhe ia ndalon rreptësisht lidhjen me këtë vajzë

Vizita familjare në shtëpinë e “Big Brother VIP Kosova 4” solli një mesazh të fortë dhe të papritur, që pritet të ndikojë thellë në strategjinë e njërit…

Ndodh më në fund ‘mr*kulliua’! I dhanë 2% shanse për të JETUAR, gruaja “mp*sht” k*ncerin e gjirit FALË…

Një grua duket se është “shëruar” nga kanceri i gjirit, gati dy dekada pasi supozohej të vdiste nga kjo sëmundje. Ajo tani është një nga nëntë personat…