Pse gruaja shqiptare ecte pas burrit?

Në shoqërinë tradicionale shqiptare, veçanërisht në segmentet rurale të saj, gjatë rrugëtimit, vajza ose gruaja e shtëpisë nuk duhej të ecte para babait, dajës, xhaxhait, vëllait, apo bashkëshortit.

Pra, asnjëherë vajza ose gruaja nuk mund të ecte para burrave.

Në paragrafin 14 te Kanuni i Dibrës, theksohet prerazi:

“Nuset e gratë e shpisë, kudo me shkue, duhet me pasë nji burrë përpara. Vetëm mrena katundit ato mund të përcillen prej një djali të ri që nuk është në moshë të armëve”.

Detyrimi për t’i lënë gjithmonë gratë prapa burrave ndër shqiptarët është interpretuar si dëshmi simbolike e shpërfilljes deri në përçmim ndaj vajzave e grave.

Por, përtej një interpretim të tillë, ecja e gruas gjithnjë prapa, e shndërronte atë në një mburojë natyrore, shumë të sigurt për bashkëshortin ose çdo burrë të fisit të saj ose të bashkëshortit që i printe në rrugët plot rreziqeve të krahinave fshatare.

Gruaja nuk mund të vritej në mënyrë të qëllimshme dhe për rrjedhojë, edhe burri që i printe asaj nuk mund të vritej prapa krahëve.

Në paragrafët 2945, 2946 dhe 2947 te Kanuni i Skëndërbegut theksohet prerazi:

“Për gjak burri vret burrë… gruaja nuk vritet as për gja k gruaje. Pushka asht për burra. Burri nuk kapet me gra, gruaja është e paprekshme… kush vret grua koritet…”

Në studimet për shoqërinë tradicionale shqiptare pothuajse asnjëherë nuk është argumentuar misioni fisnik i këtij statusi të nënrenditur të vajzave e grave në krahasim me atë të burrave përgjatë rrugëtimeve, sidomos në rajonet me shkallë më të lartë rrezikshmërie.

/Zyhdi Dervishi – “Lente të ndërveprimit simbolik”/

Related Posts

Në qendër të vëmendjes, mediat italiane nxjerrin fotot e vjetra të Dolces: “Ndryshe nga sot” (Foto)

Hyrja e Dolces në shtëpinë e “Grande Fratello” ka ngjallur kureshtje të madhe në Itali, duke bërë që mediat atje të gërmojnë menjëherë në të shkuarën e…

Thashetheme plot në Tiranë se ai e tr*dhton? A është xheloze për Luizin? Ja si përgjigjet Kiara

Moderatorja Kiara Tito ishte e ftuar së fundmi në emisionin “Ndryshe” në Top Albania Radio, ku foli për jetën personale, marrëdhënien me partnerin e saj Luiz Ejllin,…

Javën e ardhshme “çmenden” temperaturat, njihuni me parashikimin e motit nga sinoptikania Lajda Porja

Këtë të premte vendi ynë parashikohet me mot të paqëndrueshëm me vranësira mesatare deri të dendura si dhe alternime kthjellimesh. Sinoptikania e Meteoalb, Lajda Porja, në një…

N*mi në Greqi! Policia jep njoftimin urgj*nt që prek të gjithë shqiptarët

Greqia është paralizuar nga protestat e fermerëve të cilët kanë bllokuar akset kombëtare për vonesat me dhënien e subvencioneve të BE-së pas një skandali korrupsioni. Përmes një…

Nuk fliste me Grida Dumen prej vitesh sepse…” – Erion Braçe: Mamaja ime më thotë ke 12 vite që s’më rrit pensionin

Deputeti i PS, Erion Braçe, zbuloi në “Top Story” se nuk ka folur me Grida Dumën që nga koha kur kjo e fundit ishte pjesë e Parlamentit….

Shpresojmë që Edi të mos i shikojë këto pamje të Dolces me banorin e Grande Fratello (Video)

Aventura e Dolces në “Grande Fratello” po bëhet gjithnjë e më e nxehtë, teksa banorja shqiptare është shfaqur tejet e afërt me një nga konkurrentët italianë, Domenicon….