Sjellja, infrastruktura dhe çdo detaj tjetër që është në dorë të njeriut dhe qeverisë lë për të dëshiruar dhe media italiane nuk ka nguruar ti nxjerrë në pah. Sipas artikullit të publikuar, Shqipëria është si një Itali e vitit 1990 mes kaosit ku sapo zbret nga trageti merr një mirëseardhje me kontrolle e pagesa parash që nuk e kupton se për çfarë janë.

TIRANË- Bukuritë e vendit tonë kanë tërhequr shumë të huaj për të vizituar Shqipërinë ndërsa edhe mediat e huaja i kanë kthyer sytë drejt nesh. Mediat italiane kanë lënë pas kampet e emigrantëve dhe kanë vendosur të shohin anën turistike të vendit dhe mesa duket “Notizie.it” ka mbetur aspak e kënaqur nga ky udhëtim i cili sipas tyre u sugjerua nga inteligjenca artificiale.

Teksa ka përshkruar me detaje bukuritë e vendit, problemi duket qartë se janë shqiptarët. Sjellja, infrastruktura dhe çdo detaj tjetër që është në dorë të njeriut dhe qeverisë lë për të dëshiruar dhe media italiane nuk ka nguruar ti nxjerrë në pah. Sipas artikullit të publikuar, Shqipëria është si një Itali e vitit 1990 mes kaosit ku sapo zbret nga trageti merr një mirëseardhje me kontrolle e pagesa parash që nuk e kupton se për çfarë janë.

Media italiane ndalet tek infrastruktura dhe ndërtimet e shumta. Bukuritë e natyrës i lanë të magjepsur por duke e lidhur pazëllin me shërbimet dhe pikat e tjera sipas medias italiane një udhëtim në vendin tonë nuk është unik. Ata e krahasuan natyrën me Kalabrinë ndërsa shtuan se shërbimet janë më të paktë në Shqipëri.

Artikulli i plotë;

Le ta sqarojmë: Shqipëria nuk ishte ideja ime. Ishte inteligjenca artificiale që e sugjeroi atë si një destinacion mesdhetar që përputhej në mënyrë të përkryer me parametrat që kisha dhënë dhe i kërkova ta verifikonte duke kërkuar në internet për verifikime dhe vlerësime: det kristalor, lehtësira miqësore për familjet, ambiente të pajisura mirë, transport i aksesueshëm, çmime konkurruese dhe vende me interes historik dhe kulturor.

Ideja ishte premtuese, por realiteti është një histori tjetër.” Sapo zbret nga trageti, e kupton menjëherë se je në një Evropë tjetër. Radhë të pafundme, kontrolle të rrepta sigurie, një atmosferë e vjetër e Sigurimit. Pastaj, disa hapa jashtë, dhe ja ku është ndikimi i parë i teatrit ballkanik: një burrë me uniformë – nuk është e qartë se kush është – të ndalon me dorë.

Ai murmurit në italisht: “Sigurim.” Zbulon se jo të gjitha policat e mbulojnë këtë vend. Deri tani, asgjë e pazakontë. Problemi është se si: një kabinë e rrënuar, dy djem me sandale, një djalë që afrohet me një tufë kartëmonedhash në dorë. “Pesëdhjetë e pesë euro”, asnjë shpjegim. Një lloj tarife hyrjeje e pashkruar. Mirë se vini në Shqipëri.

Rruga dhe Vendi i Papërfunduar

Jashtë portit të Vlorës, peizazhi është si ai i Italisë Jugore klasike: trafik kaotik, skuterë të dëmtuar, Mercedes të vjetër (një në katër këtu është një markë gjermane, shpesh me motorë njëzetvjeçarë) të parkuar pranë shtëpive të papërfunduara. Kamionë të ngarkuar me shalqinj ngjiten me vështirësi kodrat, lopët që kullosin kullosin indiferentisht në asfalt. Pastaj SH8 hapet si një frymëmarrje: kodra të gjelbra, Gjiri i Vlorës nga lart, beton i shpërndarë rastësisht, fabrika dhe ferma të vogla. Përgjatë rrugës, tabelat “misra” reklamojnë misër të pjekur në kalli.

Në SH100, udhëtimi ndryshon ritëm. Rruga ngjitet midis maleve të shkreta, shpimeve të vjetra të lëna jashtë funksionit për dekada, guroreve të braktisura: mbetjet e një socializmi që nuk la gjë tjetër veçse skrap. Grumbuj mbeturinash rreshtohen përgjatë rrugës, ura të pasigurta në Pocem dhe fshatra të rrënuara ku koha duket se ndalet. Sytë tuaj mbushen me stacione benzine të braktisura me streha të ndryshkura, bare të rrënuara dhe të rinj që zvarrisin shapka në asfalt, duke ngulur sytë në telefonat e tyre celularë. Një peizazh që është njëkohësisht i ndyrë dhe zemërthyes në të njëjtën masë.

Saranda, një qytet me dy fytyra

Pas një udhëtimi tre-orësh nëpër asgjëkundi, Saranda duket si një periferi që u rrit shumë shpejt. Shtëpi dhe dyqane të mbushura me rrëmujë, tabela neoni, ekrane të ndritshme dhe trafik frenetik. Tabelat flasin një leksik italo-ballkanik që duket si një parodi e italishtes: “Mobileri,” “Gomister,” “Parukeri,” “Pasticeri,” “Pizzeri”. Këtu, njerëzit ngasin motoçikleta pa helmeta, madje edhe tre persona, si në Itali disa dekada më parë.

Shqiptarët ngasin në mënyrë kaotike: policë trafiku të zemëruar nevojiten në mes të rrugëve për të drejtuar një rrjedhë të pamundur. Makina, motoçikleta me sustë të hequr, skuterë që enden midis korsive imagjinare: trafiku është si ai i Napolit në orën e pikut. Por rrugët mbeten ato të një fshati peshkatarësh: të ngushta, të papritura, me ballkone plot me lule që shohin kaosin.

E megjithatë: e bukur, Saranda është e bukur. Argëtuese dhe e gjallë si një Ibiza fshatare. Një perlë e vogël bregdetare: ujëra bruz, tarraca baresh të mbushura me turistë dhe të rinj shqiptarë, biseda dhe gota që kërcasin nën diell dhe hënë. Jeta e natës është e madhe: muzikë, drita, të qeshura, energji. Vajzat franceze kudo u shtojnë poezi fytyrave paksa të zymta të banorëve. Në mbrëmje, anije të shkëlqyera, që tingëllojnë me muzikë vallëzimi, nisen ngadalë për të festuar në det deri vonë natën. Për ata që kërkojnë më shumë rehati, tre ndalesa që duhet të vizitohen: Bar dhe Restorant Limani, më simpatiku në Sarandë, një gadishull i vogël betoni mbi ujë ku mund të shijoni akullore me detin pothuajse në këmbët tuaja; Taverna Laberia, e mbushur me njerëz për mishrat e pjekur në skarë; Restoranti Ballkon, i famshëm për midhjet dhe pamjen e plazhit qendror.

Aperitivët e perëndimit të diellit shijohen më së miri në Kalanë e Lekursit: Saranda poshtë, deti përpara, Korfuzi në horizont. Një atmosferë pothuajse joreale. Qyteti është i zhurmshëm, i etur për modernitet, vazhdimisht kontradiktor: një fshat ballkanik dhe një qytet bregdetar në të njëjtën kohë, kaos dhe vitalitet të shkrirë në një dëshirë të vetme për zhvillim. Është e qartë se deri 15-20 vjet më parë, gjërat ishin ndryshe këtu: fundi i komunizmit, kriza financiare e vitit 1997 dhe anarkia që pasoi kishin lënë pas një rrëmujë shkatërruese që vetëm turizmi, duke shpërthyer si një flluskë lumturie, mund ta mbulonte, por kurrë plotësisht. Pranë hoteleve luksoze, ka shtëpi të vjetra, të papërfunduara, mbeturina, rrënim, makina të grumbulluara dhe një mungesë të plotë rregulloresh. Shërbime të dyshimta, shpesh menaxhim i paligjshëm – punonjës të paligjshëm parkimi, pak terminale POS, edhe më pak fatura – që duken nën sipërfaqen e normalitetit.

Trafikimi është gjithashtu i dukshëm nga shumë lidhje këtu me Italinë e klaneve, kryesisht ‘Ndrangheta’. Në pjesën më të re, qendra është një sërë baresh, restorantesh dhe tezgash me ushqim rruge që punojnë gjithë natën: është e habitshme që në katin përdhes nuk sheh kurrë dyer shtëpish, vetëm bare dhe dyqane. Një shenjë se gjithçka është ndërtuar vitet e fundit vetëm për turizëm.

Ksamili, perla e Rivierës Shqiptare, surprizon me ujërat e Karaibeve në nuanca blu dhe jeshile që duken si një kartolinë. Por shërbimet mbeten kujtesë për Jugun e Thellë: rërë e hedhur në tokë për të krijuar plazhe të rreme, asnjë organizim. Po çmimet? Jo pikërisht në nivelin më të ulët: shumë larg klisheve të Shqipërisë me kosto të ulët. Më të ngjashme me ato të Italisë së inflacionit para vitit 2022, para krizës energjitike dhe luftës në Ukrainë.

Midis detit dhe kufirit

Nga Saranda në veri, me varkë përgjatë bregdetit, zbulon plazhe të vogla e të izoluara si Krofuzi, me taverna dhe çadra që nxjerrin muzikë dhe alkool, ose Gremina, një mur i bardhë guri që zhytet në një det të pastër si qelqi. Në jug, nëse vazhdon drejt Greqisë, rruga bëhet një sqep asfalti, duke skicuar male, që papritmas zbresin dhe ngrihen. Pas një kthese, pamja humbet: male të shkreta, liqene, shkurre mesdhetare.

Gjithmonë aty, Korfuzi shfaqet si sfond, dinak dhe i palëvizshëm. Herë pas here, shfaqen periferi të vogla rurale, shtëpi të shpërndara, kurrë qytete të vërteta. Përgjatë rrugës, burra, gra, mushka dhe fermerë; furgonë Mercedes të ngarkuar me trupa të mbushur si sardele ngjiten me vështirësi në kodër. Toka flet për bujqësi të pastër mbijetese, fusha të pjekura nga dielli dhe një ekonomi që nuk ka asgjë për të treguar, por thjesht kalon me vështirësi.

Në kufirin me Greqinë, udhëtimi ndalet përsëri. Kontrolle të dyfishta, radhë të pafundme makinash me motorë ndezur, kamioneta kërcënuese të Frontex, kontrolle të rastësishme bagazhesh. Orë pritjeje që na kujtojnë “gjeneratën Shengen” se sa shumë na kushton të heqim dorë nga liria jonë e lëvizjes. Dhe sa e rëndësishme është ta mbrojmë atë, gjithmonë, pa e marrë kurrë si të mirëqenë.

Një mit që duhet të rrëzohet

Shkurt, Shqipëria është, në fund të fundit, një mit që duhet hedhur poshtë. E bukur, po, por jo mahnitëse. Nuk ka asgjë vërtet unike që justifikon një udhëtim këtu. Deti, plazhet dhe peizazhet janë evokuese, por jo më shumë se bregdeti kalabrez – me më pak shërbime dhe sigurisht më pak cilësi. Gjithçka duket e mbërthyer në Italinë e viteve 1990: zhvillim i improvizuar dhe irracional (Planet Rajonale në Shqipëri nuk janë pikërisht një përparësi), një industri turizmi e nxitur nga entuziazmi dhe ndërtimet e paligjshme, një bukuri e papërpunuar që nuk është e mjaftueshme për të bërë hapin.

Kjo tokë është gjithçka që ka: dete perfekte dhe eko-monstra betoni të papërfunduara vetëm pak hapa larg plazhit, një vend i pezulluar midis të vjetrës dhe të resë, improvizimit dhe modernitetit, nostalgjisë dhe një garë për të ardhmen. I ndyrë dhe prekës, kaotik dhe magjepsës, i papërfunduar por i gjallë. Jugu që dëshiron të bëhet Veri me çdo kusht. Por edhe nëse ka në mendje Evropën, prapanica e tij është ende Tunizia.

Shënim: Disa imazhe gjenden nga interneti, që konsiderohen të jenë në domenin publik. Nëse dikush pretendon pronësinë, ne do të citojmë autorin, ose, sipas kërkesës, do të heqim menjëherë imazhin.