Më 27 gusht 1923, në kufirin jugor të Shqipërisë, u vra gjenerali italian Enriko Telini, i ngarkuar nga Konferenca e Ambasadorëve si kryetar i Komisionit Ndërkombëtar për përcaktimin e kufirit shqiptaro-grek. Ai u vra dy ditë pas ditëlindjes së tij të 52-të, në një pritë të organizuar nga vetë qeveria greke, siç konfirmoi Komisioni Hetimor Ndërkombëtar.

Telini njihej për ndershmërinë dhe përkrahjen e të drejtave shqiptare. Ai këmbënguli që kufiri të respektonte territorin e Çamërisë Veriore, madje edhe të Janinës, gjë që ngriti kundër tij reagimin e ashpër të Athinës. Shtypi grek e quajti “armik të Greqisë”, ndërsa ushtarë grekë tentuan të intimidonin punën e Komisionit.

Pas vrasjes, Greqia u detyrua të paguante një dëmshpërblim të madh, por kufiri u vendos më padrejtësisht për Shqipërinë. Sot, problemet territoriale mbeten ende të hapura.

Në nder të tij, në vitin 1933 Tirana i vendosi emrin “Shëtitorja Telini” dhe në vitin 1941 u ngrit shtatorja e punuar nga Odhise Paskali. Por pas vitit 1947, pushteti komunist i hoqi të dyja, duke i zhdukur gjurmët e kujtimit të tij.

Telini, që derdhi gjakun për kufijtë e Shqipërisë, sot është një dëshmor i harruar./ TemA