Amnistia penale e fundvitit: Qeveria shqiptare miraton lirimin e qindra të dënuarve dhe ulje dënimesh për qindra të tjerë
Në prag të festave të fundvitit, qeveria shqiptare ka miratuar një nga nismat më të rëndësishme në fushën e drejtësisë penale për këtë vit, duke dhënë dritën jeshile për amnistinë penale, e cila prek drejtpërdrejt qindra persona të dënuar dhe sistemin penitenciar në tërësi.
Sipas të dhënave zyrtare, rreth 380 persona të dënuar me burg përfitojnë lirim të menjëhershëm, ndërsa afërsisht 900 të tjerë përfitojnë ulje të dënimit, duke sjellë një lehtësim të ndjeshëm të mbipopullimit në institucionet e vuajtjes së dënimit.
Qëllimi i amnistisë penale dhe ndikimi në sistemin e burgjeve
Ministria e Drejtësisë, e drejtuar nga Besfort Lamallari, bën me dije se kjo nismë ka për qëllim kryesor humanizimin e sistemit penal, përmirësimin e kushteve në burgje dhe përafrimin e politikave penale shqiptare me standardet evropiane të drejtësisë.
Sipas ministrisë, mbipopullimi ka qenë prej vitesh një nga problematikat kryesore të sistemit penitenciar, duke sjellë kosto të larta financiare për buxhetin e shtetit dhe vështirësi në menaxhimin e të dënuarve.
Me hyrjen në fuqi të amnistisë, pritet që popullsia në burgje të ulet me rreth 7%, çka konsiderohet një hap pozitiv drejt përmirësimit të kushteve të vuajtjes së dënimit dhe eficiencës institucionale.
Reagimi i Kryeministrit dhe mesazhi publik
Lajmi për amnistinë penale është konfirmuar edhe nga kryeministri Edi Rama, i cili në një reagim publik ka theksuar se kjo nismë nuk ka vetëm karakter humanitar, por edhe funksional për sistemin e drejtësisë.
Sipas kryeministrit, përveç lirimit të menjëhershëm për një pjesë të të dënuarve, ulja e dënimit për qindra persona të tjerë synon riintegrimin social, uljen e kostove të shtetit dhe respektimin e të drejtave themelore të njeriut.
Ai thekson se amnistia nuk është një falje pa kriter, por një proces i bazuar në ligj, analiza dhe filtra të qartë për të garantuar sigurinë publike.
Kush përfiton nga amnistia penale
Sipas vendimit zyrtar, në kategorinë e përfituesve përfshihen:
Të miturit e dënuar
Gratë
Persona të dënuar për vepra penale me rrezikshmëri të ulët shoqërore
Persona që kanë treguar sjellje të mirë gjatë vuajtjes së dënimit
Raste që plotësojnë kriteret ligjore për rehabilitim dhe riintegrim
Autoritetet theksojnë se përzgjedhja është bërë mbi bazën e analizës së rrezikshmërisë dhe respektimit të kushteve të përcaktuara nga ligji për amnistinë penale.
Kategoritë që përjashtohen nga amnistia
Ndërkohë, qeveria ka qenë e qartë se nga kjo nismë nuk përfitojnë:
Persona të dënuar për krime të rënda
Të dënuarit apo të akuzuarit nga GJKKO
Persona të përfshirë në korrupsion, shpërdorim detyre apo vepra të rënda penale
Krime që cenojnë sigurinë kombëtare dhe rendin publik
Ky përjashtim synon të ruajë balancën mes humanizmit dhe sigurisë publike, duke shmangur çdo rrezik për shoqërinë.
Amnistia dhe standardet evropiane
Sipas ekspertëve të fushës së drejtësisë, amnistitë penale janë një praktikë e njohur edhe në vende të Bashkimit Evropian, veçanërisht në periudha të caktuara ose në raste të mbipopullimit të burgjeve.
Qeveria shqiptare argumenton se kjo nismë përputhet me rekomandimet ndërkombëtare për drejtësi restauruese, rehabilitim dhe respektim të të drejtave të njeriut.
Efekti ekonomik dhe social
Përveç ndikimit në drejtësi, amnistia penale pritet të ketë edhe efekt ekonomik pozitiv, duke ulur shpenzimet shtetërore për mirëmbajtjen e sistemit penitenciar dhe duke rritur mundësitë për riintegrimin e ish-të dënuarve në tregun e punës.
Ekspertët vlerësojnë se një sistem më i balancuar i burgjeve ndikon drejtpërdrejt në stabilitetin social, sigurinë dhe besimin e qytetarëve te institucionet.
Përfundim
Amnistia penale e fundvitit konsiderohet një nga vendimet më të rëndësishme të qeverisë shqiptare në fushën e drejtësisë për këtë vit. Ajo synon të krijojë një balancë mes humanizmit, ligjit dhe sigurisë publike, duke ofruar një mundësi të dytë për ata që plotësojnë kriteret ligjore.
Autoritetet bëjnë me dije se zbatimi i amnistisë do të monitorohet nga institucionet përkatëse, ndërsa çdo rast do të trajtohet në përputhje me ligjin në fuqi,