Zhvillimet e fundit të lidhura me skandalin e tenderëve në Agjencinë Kombëtare të Shoqërisë së Informacionit (AKSHI) kanë nxjerrë në pah një problem shumë më të thellë se abuzimi me fondet publike: krizën e besimit tek policia, institucioni që duhet të garantojë sigurinë dhe ligjin.

Sipas të dhënave hetimore, një biznesmen dyshohet se është marrë peng nga persona të veshur me uniforma policie, me qëllim që të tërhiqej nga një tender. Në thelb, bëhet fjalë për një skenar tronditës ku forca e shtetit përdoret jo për të mbrojtur rendin, por për të garantuar interesa private kriminale në shpërndarjen e parave publike.

Kjo situatë krijon një absurditet të rrezikshëm institucional: kur pengmarrësi mban uniformën e policisë, qytetari humbet çdo referencë për mbrojtje. Mekanizmi bazë i sigurisë publike, thirrja e policisë, bëhet i pavlefshëm, sepse vetë policia shfaqet si burim kërcënimi.

Në terma praktikë, qytetari përballet me një dilemë reale: nëse ndalohet dhe kërcënohet nga persona që prezantohen si policë, kë duhet të njoftojë? Telefonimi i shërbimeve të emergjencës humbet kuptimin, pasi institucionet që duhet të reagojnë janë potencialisht të përfshira ose të komprometuara.

Ky nuk është thjesht një rast i dyshuar i shpërdorimit të detyrës. Është një problem strukturor, ku kufiri mes autoritetit shtetëror dhe veprimtarisë kriminale shkon deri në zhdukje. Në këto kushte, qytetari nuk arrin më të dallojë nëse po i nënshtrohet ligjit apo po detyrohet të shërbejë interesave të paligjshme.

Rasti ngre pyetje thelbësore për funksionimin e shtetit të së drejtës:

Si mund të garantohet siguria e biznesit dhe konkurrenca e ndershme, nëse largimi nga tenderët imponohet me forcë?
Si mbrohet qytetari, kur autoriteti përdor mjetet e tij për të frikësuar, jo për të hetuar?
Çfarë vlere ka ligji, nëse ai përdoret si mbulesë për krimin?
Nëse këto dyshime konfirmohen, pasoja nuk është vetëm penale për individët e përfshirë. Pasojet janë institucionale dhe shoqërore: rrënimi i besimit publik, dekurajimi i biznesit të ndershëm dhe normalizimi i frikës si mjet rregullimi i tregut.

Në këtë kontekst, pyetja “Nëse të merr peng policia, kë duhet të telefonojmë?” nuk është më ironi. Është një alarm për një sistem ku mekanizmat bazë të mbrojtjes qytetare rrezikojnë të kthehen në instrumente presioni dhe kontrolli kriminal.

Përgjigjja ndaj këtij alarmi nuk mund të jetë as heshtja, as relativizimi. Ajo duhet të vijë përmes hetimit të plotë, ndëshkimit shembullor dhe rikthimit të një parimi themelor: policia ekziston për të mbrojtur qytetarin, jo për ta frikësuar atë.